اگر روغن موتور کم باشه چی میشه؟
بین همه مشکلاتی که ممکنه برای ماشین پیش بیاد، کم شدن روغن موتور جزو اون چیزاییه که واقعا باید جدی گرفت. خیلیها فکر میکنن طبیعیه و اهمیت چندانی نداره، اما واقعیت اینه که یکی از اصلیترین دلایل خرابیهای فنی همینه. بهطور معمول، با گذر زمان یه کم از روغن موتور کم میشه، ولی اگه دیدی روغن تازه عوض کردی و باز هم سریع سطحش پایین میاد، بدون که یه جای کار میلنگه و باید بررسی بشه. حالا شاید برات سوال باشه اگر روغن موتور کم باشه چی میشه؟ یا اینکه چه علائمی داره و چه عوارضی به دنبال میاره؟ جواب همه اینارو در ادامه مطلب خواهیم گفت.
عوارض کم شدن روغن موتور خودرو
بعضی وقتا رانندهها فکر میکنن کم شدن روغن موتور چیز خاصی نیست و عادیه، اما واقعیت اینه که همین موضوع ساده میتونه خرجهای سنگینی روی دستت بذاره. روغن موتور مثل خون توی بدن ماشین عمل میکنه، پس اگه سطحش بیاد پایین و بیخیالش بشی، بهطور حتم به موتور آسیب جدی میزنی. در ادامه برخی از عوارض کم شدن روغن موتور خودرو رو بررسی میکنیم:
کاهش راندمان خودرو
شاید برات پیش اومده باشه که از خودت بپرسی اگر روغن موتور کم باشه چی میشه؟ جوابش واضحه؛ وقتی روغن کم بشه، موتور دیگه توان قبلی رو نداره. اصطکاک بین قطعات فلزی بالا میره، سایش زیاد میشه و ماشینت کمکم بیحال میشه. حتی توی بعضی شرایط فشار بهقدری زیاده که ماشین روشن نمیشه یا وسط راه خاموش میکنه. پس کم شدن روغن موتور رو هیچوقت دستکم نگیر؛ چون علائمش اونقدر واضح هست که نادیده گرفتنش مساوی با خرجهای میلیونی تعمیراته.
افزایش مصرف سوخت ماشین
وقتی روغن موتور کم بشه، موتور دیگه اون نرمی و قدرت سابق رو نداره. قطعات داخل موتور به جای اینکه روان و سبک کار کنن، با اصطکاک زیادی حرکت میکنن. در نتیجه ماشین برای اینکه راه بیفته و همون شتاب رو داشته باشه، نیاز به گاز بیشتری پیدا میکنه. یعنی تو هم باید بیشتر پدال رو فشار بدی و هم باک زودتر خالی میشه. خلاصه اینکه هم مصرف بنزینت میره بالا و هم جیبت خالیتر میشه.
افزایش آلایندگی موتور خودرو
یه بخش دیگه ماجرا هم به محیطزیست برمیگرده؛ به طور طبیعی ماشینها گازهای آلایندهای مثل کربنمونوکسید و ذرات سمی رو از اگزوز خارج میکنن. اما وقتی روغن موتور کم بشه یا حتی روغنسوزی اتفاق بیفته، این آلایندهها چند برابر میشن. یعنی هوایی که ما نفس میکشیم آلودهتر میشه، درختا و حیونا آسیب میبینن و سهم ماشین توی آلودگی شهر بیشتر میشه. بعضی شرکتها برای کاهش این آلایندگیها، نانو افزودنیهایی به روغن موتور اضافه کردن تا بخشی از این آلودگی رو کنترل کنن، ولی واقعیت اینه که اگر سطح روغن درست نباشه، هیچ افزودنی معجزه نمیکنه.
افزایش استهلاک خودرو
همونطور که بارها گفتیم، روغن وظیفه داره بین قطعات فلزی موتور یه لایهی محافظ ایجاد کنه تا از اصطکاک و ساییدگی جلوگیری کنه. حالا تصور کن این لایه کم بشه یا حتی از بین بره؛ اینجاست که باید پرسید؛ اگر روغن کم باشد چه میشود؟ جوابش ساده ولی ترسناکه؛ استهلاک ماشین بهطرز وحشتناکی بالا میره.
وقتی سطح روغن پایین میاد، قطعات موتور مستقیم به هم میسایند. این یعنی هر بار روشن کردن ماشین، هر بار گاز دادن و هر بار حرکت، مساوی با خراش و آسیب جدی به بخشهای داخلیه. کمکم صدای موتور تغییر میکنه، شتاب ماشین کمتر میشه و حتی مصرف سوخت هم بالا میره. به زبان ساده، دوران فرسودگی ماشین خیلی زودتر از چیزی که فکرش رو بکنی شروع میشه. پس بهترین کار اینه که سطح روغن رو مرتب چک کنی و نذاری ماشینت به این نقطه برسه.
اندازه نرمال روغن موتور
یکی از مهمترین کارهایی که هر راننده باید یاد بگیره، چک کردن سطح روغن موتوره. چون همونطور که میدونی، روغن موتور نقش اصلی رو توی روانکاری و جلوگیری از اصطکاک داره. حالا سؤال اصلی اینه؛ اگر روغن کم باشد چه میشود؟ خیلی ساده، استهلاک خودرو چند برابر میشه و قطعاتی که باید سالها سالم بمونن، خیلی زود فرسوده میشن. این یعنی خرجهای سنگین و دردسرهای همیشگی برای صاحب ماشین.
برای اینکه از این مشکلات دور بمونی، باید حواست به گیج روغن موتور باشه. گیج همون میلهایه که سطح روغن رو باهاش اندازه میگیرن. عدد و خطی که روی این گیج هست، نشون میده سطح روغن توی چه وضعیه. مثلاً:
- در خودروهایی مثل پراید، ساینا و کوییک، دو حرف F و L روی گیج حک شده که به ترتیب مخفف Full و Low هستند و حداکثر و حداقل روغن مجاز رو مشخص میکنن.
- در پژو 206 تیپ 2، روی گیج دو علامت A و B هست که به ترتیب نشاندهنده حداقل و حداکثر مقدار روغن موتور مجازه.
- موتور EF7 و خیلی از پیشرانههای دیگه هم همین منطق رو دارن؛ یعنی اگر سطح نزدیک به حداقل یا پایینتر باشه، باید سریع روغن اضافه کنی.
- در بعضی خودروهای دیگه از علامتهای H و L یا Max و Min استفاده میشه تا سطح روغن مجاز مشخص بشه.
- حتی در بعضی مدلها ممکنه هیچ حرفی روی گیج نباشه و با ایجاد فرورفتگی یا برآمدگی، محل کف و سقف روغن مجاز تعیین بشه.
اینجا یه نکته مهم هست؛ وقتی میخوای روغن اضافه کنی، مواظب باش روغن روی قطعات موتور نریزه، چون میتونه باعث دود کردن یا حتی آتشسوزی بشه. از طرف دیگه، همیشه فکر نکن “هر چی روغن بیشتر، بهتر”. چون اگر سطح روغن بیشتر از خط حداکثر باشه، مشکلات جدیدی درست میکنه. فشار روغن داخل موتور بالا میره، ممکنه واشر سرسیلندر بسوزه، یا روغن کف کنه. کف کردن هم یعنی روانکاری ضعیفتر و در نتیجه داغ شدن موتور؛ پس هم کم بودن روغن خطرناکه، هم زیاد بودنش.
یادت باشه به طور طبیعی در هر 1000 کیلومتر رانندگی حدود 0.3 لیتر روغن موتور کم میشه. برای همین بهتره هر هفته یا نهایتاً هر ۱۰ روز یه بار سطح روغن رو با گیج چک کنی. این کار ساده، فقط چند دقیقه وقت میبره اما میتونه جلوی هزاران کیلومتر استهلاک زودرس رو بگیره.
پس جواب سوال اگر روغن کم باشد چه میشود؟ میشه، قطعات موتور سریعتر ساییده میشن، استهلاک ماشین بالا میره و هزینههای تعمیرات مثل توپ برف بزرگ میشه. ولی با یه چک سادهی گیج روغن، میشه خیلی راحت جلوی همه این دردسرها رو گرفت.
جمعبندی
در این مطلب با هم یاد گرفتیم چطور سطح روغن موتور رو توی انواع خودروها بررسی کنیم و بفهمیم که همه چیز بهدرستی کار میکنه یا نه. یادت باشه پاسخ به این سوال، اگر روغن موتور کم باشه چه میشه؟ کم بودن روغن باعث افزایش اصطکاک، داغ شدن موتور و استهلاک زودرس قطعات میشه، پس اصلاً نباید دستکم گرفته بشه. حالا وقتی سطح روغن بیشتر از حد مجاز بود، بهترین کار اینه که سریع به تعمیرگاه مراجعه کنی و روغن اضافی تخلیه بشه. بهتره این روغن اضافی رو توی یه ظرف دربسته نگه داری کنی تا در صورت نیاز دوباره ازش استفاده کنی. از طرف دیگه، اگه دیدی سطح روغن موتور کم شده، با خرید روغنی که استاندارد و کیفیتش مشابه قبلی باشه، کمبود روغن رو جبران کن تا موتور ماشینت سالم بمونه و دردسرهای بزرگ برات پیش نیاد.
