نحوه بستن زنجیر چرخ؛ انواع زنجیر چرخ و کاربرد هرکدوم

زنجیر چرخ یکی از اون وسایلیه که هر راننده‌ای مخصوصاً تو فصل زمستون باید تو ماشینش داشته باشه. چون رانندگی روی جاده‌های یخ‌زده و برفی حسابی خطرناکه و فقط یه لغزش کوچیک می‌تونه دردسر بزرگی درست کنه. زنجیر چرخ دقیقا برای همینه؛ وقتی روی چرخ بسته میشه، اصطکاک بین تایر و جاده رو بالا می‌بره و شما می‌تونید با خیال راحت‌تر و کنترل بهتر رانندگی کنید. پس بهترین کار اینه که یاد بگیرید، نحوه بستن زنجیر چرخ رو به درستی بلد باشید تا تو برف و یخبندان هم نگرانی نداشته باشید و با اطمینان رانندگی کنید. در ادامه بیشتر در مورد خود زنجیر چرخ چیه، کاربردش و انواعش صحبت می‌کنیم.

زنجیر چرخ خودرو چیه و چرا مهمه ؟

زنجیر چرخ، همون وسیله کاربردیه که روی لاستیک خودرو نصب می‌شه تا هنگام رانندگی در برف و یخبندان بیشترین کشش و کنترل رو داشته باشید. این زنجیرها محکم و ضخیم هستند و کل قسمت زیر و روی تایر رو می‌پوشونن تا تایر با زمین بهتر درگیر بشه و لغزش خودرو کاهش پیدا کنه. استفاده از زنجیر چرخ مخصوصاً در زمستان و موقع بارش سنگین برف اهمیت زیادی داره و امنیت شما و سرنشین‌ها رو تا حد زیادی تضمین می‌کنه. پیشنهاد می‌کنم همیشه یکی از این زنجیرها داخل ماشین داشته باشید تا با خیال راحت در جاده‌های برفی رانندگی کنید.

با داشتن زنجیر چرخ، می‌تونید جلوی خیلی از حوادث و تصادفات زمستانی رو بگیرید و همین دلیل باعث شده پلیس راهنمایی رانندگی استفاده از اون رو در بعضی شرایط الزامی کنه. هرچند امروزه پوشش‌ها یا کمربندهای پلیمری هم به عنوان جایگزین ساخته شده‌اند، ولی هیچ کدوم مثل زنجیر چرخ واقعی عملکرد ندارن. این محصولات جایگزین هم اصطکاک ایجاد می‌کنن، اما ساختار زنجیری ندارن و برای رانندگانی که نمی‌تونن از زنجیر چرخ استفاده کنن گزینه مناسبی هستند. به همین دلیل یادگیری «نحوه بستن زنجیر چرخ» و استفاده درست از اون، هنوز یکی از بهترین روش‌ها برای ایمنی در زمستان به حساب میاد.

انواع زنجیر چرخ و کاربرد هر کدام

زنجیر چرخ‌ها تنوع زیادی دارند و انتخاب اون‌ها بستگی به بودجه، سایز لاستیک و نوع محور محرک خودروتون داره. اگه بتونید درست انتخاب کنید، رانندگی تو برف و یخبندان هم خیلی راحت‌تر و امن‌تر می‌شه. در ادامه چند نوع رایج زنجیر چرخ رو با هم مرور می‌کنیم:

زنجیر چرخ تکی

 این نوع زنجیر چرخ معمولاً فلزی و از جنس آهن ساخته می‌شه؛ ساختارش به این صورته که دو زنجیر طولی موازی داره و زنجیرهای کوتاه عرضی هم دور تا دور چرخ به این دو زنجیر وصل شدن. در نهایت هم ابتدا و انتهای زنجیرها در راستای طولی به هم متصل می‌شن. این طراحی باعث می‌شه که اصطکاک تایر با سطح زمین بیشتر بشه و لغزش کاهش پیدا کنه، مخصوصاً وقتی فقط یکی از محورهای خودرو محرکه باشه و بخواید کنترل بیشتری روی خودرو داشته باشید.

زنجیر چرخ زوجی

 ساختار کلیش شبیه زنجیر تکیه، ولی با کمی تفاوت مهم؛ اینجا سه زنجیر طولی داریم و دو سری زنجیر عرضی ضربدری برای اتصال طولی‌ها در نظر گرفته شده. مثل زنجیر تکی، جنسش هم آهنیه و دوام بالایی داره؛ استفاده از این نوع زنجیر مخصوصاً وقتی نیاز به کشش بیشتر و پوشش بهتر سطح تایر دارید، توصیه می‌شه و برای محورهای محرک جلو یا عقب می‌تونه گزینه عالی باشه.

زنجیر چرخ ابریشمی (پارچه‌ای)

 این زنجیرها بیشتر برای مسیرهای کوتاه و جاده‌های لغزنده مناسبه، چون ساختار محکمی ندارن و هدف اصلیشون ایجاد اصطکاک برای جلوگیری از لیز خوردنه. همون‌طور که از اسمش پیداست، جنسشون از یک نوع ابریشم خاصه و اصطکاک کمی با زمین ایجاد می‌کنن، پس برای برف عمیق یا مسیرهای طولانی گزینه مناسبی نیستن. با این حال، اگه مسیر کوتاه و سطح جاده برفی یا یخ‌زده باشه، می‌تونن خیلی کمک‌کننده باشن.

زنجیر چرخ پلیمری (ژله‌ای)

 این نوع زنجیر چرخ، به دلیل جنس پلیمری و طراحی خاصش، نسبت به زنجیرهای آهنی راحت‌تر نصب می‌شه و اصطکاک خیلی خوبی با جاده ایجاد می‌کنه. برعکس زنجیر ابریشمی، زنجیر پلیمری می‌تونه جلوی فرو رفتن خودرو در برف عمیق رو هم بگیره و امنیت رانندگی رو بالا ببره. این مدل در بازار محبوبیت بالایی داره و به دلیل ظاهر شیک و نصب راحت، مخصوصاً برای چرخ‌هایی با رینگ اسپرت گزینه پرطرفداریه، هرچند قیمتش نسبت به زنجیر فلزی بالاتره و فروشش کمتر از نوع آهنی هست.

زنجیر چرخ نانو پلیمری

 این نسل جدید زنجیرهای پلیمری برای کشورهای خیلی سرد و مسیرهای برفی طولانی طراحی شدن. یکی از بهترین ویژگی‌هاشون اینه که به جلوبندی و گلگیر خودرو آسیبی نمی‌رسونه و در عین حال آج لاستیک رو برای مدت طولانی‌تر حفظ می‌کنه. نکته مهم دیگه اینه که این نوع زنجیر باعث اختلال در سیستم ABS نمی‌شه، پس می‌تونید با خیال راحت روی ایمنی و کنترل خودرو حساب کنید. اگه دنبال یه گزینه مدرن، سبک و کاربردی برای زمستون‌های خیلی سخت هستید، زنجیر نانو پلیمری انتخاب فوق‌العاده‌ایه.

زنجیر چرخ تسمه‌ای

 این نوع زنجیرها مثل تسمه دور تا دور چرخ قرار می‌گیرن و نصبشون نسبتاً ساده‌ست، ولی بازدهی‌شون به پای زنجیرهای پلیمری نمی‌رسه. به همین دلیل محبوبیت کمتری در بازار دارن و بیشتر برای مواقعی که مسیر کوتاه یا سطح یخ‌زده سبک دارید استفاده می‌شن. با این حال، اگه دنبال یک راه حل سریع و ساده برای جلوگیری از لغزش هستید، همین مدل می‌تونه کارتون رو راه بندازه.

نحوه بستن زنجیر چرخ و نکات ایمنی آن

وقتی می‌خواهید توی مسیرهای برفی یا یخ‌زده با خیال راحت رانندگی کنید، یاد گرفتن نحوه بستن زنجیر چرخ یکی از واجباته. برای نصب زنجیر چرخ هم چند مرحله ساده ولی خیلی مهم وجود داره که رعایتشون امنیت شما و خودرو رو تضمین می‌کنه:

رعایت و تأمین ایمنی

 قبل از هر کاری، خودرو رو در جای امنی از جاده پارک کنید؛ اگر از پارکینگ یا منزل شروع نمی‌کنید، حتما نکات ایمنی بستن زنجیر توی جاده رو رعایت کنید؛ چراغ‌های هشدار روشن باشه، سطح صاف و امن انتخاب کنید و از هر گونه عجله و شتاب پرهیز کنید؛ هر بی‌احتیاطی می‌تونه خطرناک باشه، پس اول ایمنی بعد نصب.

انتخاب چرخ مناسب

 زنجیرها باید به چرخ‌های محرک متصل بشن تا بهترین عملکرد رو داشته باشن؛ یعنی توی خودروهای دیفرانسیل جلو، زنجیر به چرخ‌های جلو و توی دیفرانسیل عقب، به چرخ‌های عقب بسته می‌شه. اگه مطمئن نیستید کدوم چرخ‌ها محرکن، بهتره از یک کارشناس کمک بگیرید یا دفترچه راهنمای خودرو رو چک کنید تا مطمئن بشید همه چیز درست و ایمن نصب شده.

باز کردن زنجیرها

زنجیرها رو با حوصله و آرام باز کنید و مراقب باشید هیچ پیچ‌خوردگی یا گره‌ای ایجاد نشه. عجله نکنید؛ وقتی زنجیر گره بخوره یا تاب بخوره، نصبش سخت می‌شه و حتی ممکنه به زنجیر یا تایر آسیب برسونه. یه نکته ساده ولی حیاتی اینه که هر بار که زنجیرها رو باز می‌کنید، روی سطح صاف پهنشون کنید تا راحت‌تر بتونید مراحل بعدی رو انجام بدید.

قرار دادن زنجیرها روی تایر

 بعد از باز کردن، زنجیرها رو روی زمین پهن کنید و دقت کنید خارها به سمت زمین باشن؛ سطح صاف زنجیر باید با لاستیک در تماس باشه؛ اگر خارها به سمت لاستیک باشن، احتمال پارگی یا حتی پنچر شدن تایر وجود داره. حالا زنجیر رو پشت تایر بذارید و از چپ به راست بکشید. دو سر زنجیر رو بگیرید و دور چرخ بچرخونید؛ معمولاً سر زنجیر که زرده به انتهای آبی‌رنگش متصل می‌شه؛ این رنگ‌ها کمک می‌کنن که نصب درست و سریع انجام بشه.

اتصال قلاب

 بعضی از زنجیرها دارای قلاب پهن هستن که باید حتماً به درستی وصل بشن؛ این قلاب رو از سمت راست چرخ به بخشی مشخص در سمت چپ وصل کنید. دقت کنید که قلاب از حلقه سر دیگر زنجیر رد بشه و بعدش در بست حلقه نگهدارنده قرار بگیره. این مرحله خیلی مهمه، چون اگر درست انجام نشه، زنجیر ممکنه توی حرکت شل بشه یا حتی کنده بشه.

ایجاد شکل چهارضلعی

بعد از اتصال قلاب، زنجیر رو به حالت چهارضلعی روی تایر دربیارید؛ یعنی زنجیر وصل‌شده رو به بالای لاستیک هل بدید و در خلاف جهت تایر شکل بدهید تا حالت چهارضلعی ایجاد بشه. این شکل‌دهی باعث می‌شه زنجیر به طور یکنواخت روی سطح تایر فشار وارد کنه و کشش خوبی با جاده برقرار بشه. همچنین از سر خوردن زنجیر روی تایر و آسیب به لاستیک جلوگیری می‌کنه.

پوشاندن زیر چرخ با زنجیر

حالا به سراغ قلابی برید که برخلاف جهت اتصال کابل هست؛ این قلاب رو در قسمت چپ تایر وصل کنید و با این کار، زنجیر چرخ رو به بالاترین بخش ممکن هدایت کنید تا کاملاً سفت و محکم بشه. این مرحله باعث می‌شه زنجیر روی تایر جابه‌جا نشه و توی حرکت، لغزش یا صدا ایجاد نکنه.

راندن مسافتی کوتاه با خودرو

 بعد از نصب، پشت فرمان بنشینید و مسافت کوتاهی رو به‌آرامی رانندگی کنید؛ این کار باعث می‌شه زنجیر خودش رو به خوبی روی تایر جا بندازه و فشارها به صورت یکنواخت پخش بشه. حواستون باشه که لاستیک‌ها نباید صدای بلندی تولید کنن؛ اگه صدای لاستیک غیرعادی شنیدید، حتماً وضعیت زنجیر روی تایر رو دوباره بررسی کنید و مطمئن بشید همه چیز درست و ایمنه.

با رعایت این مراحل و یادگیری دقیق نحوه بستن زنجیر چرخ، می‌تونید با اطمینان کامل حتی توی سخت‌ترین مسیرهای برفی رانندگی کنید و نگرانی از شل شدن یا آسیب دیدن زنجیر و لاستیک نداشته باشید.

جمع‌بندی

با شروع فصل سرما یا سفر به مناطق سردسیر، بهتره همیشه آماده باشید و زنجیر چرخ رو توی صندوق عقب خودرو و در بسته‌بندی مخصوص خودش نگه دارید. وقتی به مسیر برفی رسیدید، قبل از اینکه وارد برف سنگین بشید، زنجیرها رو روی لاستیک نصب کنید، چون نصبشون وسط برف و یخبندان کمی سخت و وقت‌گیر می‌شه. یاد گرفتن نحوه بستن زنجیر چرخ درست و اصولی، نه تنها کار نصب رو راحت‌تر می‌کنه، بلکه باعث می‌شه زنجیر به درستی روی تایر قرار بگیره و حداکثر امنیت رو فراهم کنه. حتی بعد از نصب زنجیر، باید سرعت مجاز و ایمنی مسیر رو رعایت کنید و با احتیاط رانندگی کنید تا خطر لغزش یا تصادف به حداقل برسه. رعایت همین نکات ساده، رانندگی زمستانی شما رو ایمن و بدون استرس می‌کنه.