علت یخ زدن آب رادیاتور ماشین چیه؟ چطور حلش کنیم؟

امروز که ماشین‌ها کلی راحتی و آسایش برامون آوردن، یادتون نره که این وسیله‌ها هم نیاز به مراقبت دارن تا همیشه درست کار کنن. یکی از مشکلاتی که ممکنه برای هر ماشینی پیش بیاد، یخ زدن آب رادیاتور ماشین؛ اتفاقی که می‌تونه حسابی دردسرساز بشه. تو این مقاله قراره جواب سوال‌هایی مثل اینکه علت یخ زدن آب رادیاتور، چطور می‌تونیم از یخ زدن آب رادیاتور جلوگیری کنیم و اگه آب رادیاتور یخ زد چه کار باید بکنیم رو بهتون بگیم. با ما همراه باشید تا ماشینتون همیشه سالم و سرحال بمونه!

علت یخ زدن آب رادیاتور ماشین

بیشتر اوقات دلیل اصلی یخ زدن آب رادیاتور ماشین، اینه که ضدیخ کافی تو سیستم خنک‌کننده وجود نداره؛ اما دلایل دیگه‌ای هم هستن که ممکنه باعث یخ زدن آب رادیاتور بشن و خوبه که باهاشون آشنا بشیم تا جلوی مشکل رو بگیریم:

• نبود یا کمبود ضدیخ: وقتی میزان ضدیخ کافی نباشه، آب تو دمای پایین یخ می‌زنه و سیستم خنک‌کننده دچار مشکل می‌شه.
• رقیق بودن محلول ضدیخ و آب: حتی اگه ضدیخ باشه، اگه با آب زیاد رقیق شده باشه، نقطه انجماد به اندازه کافی پایین نمیاد و احتمال یخ زدن آب رادیاتور ماشین بالا می‌ره.
• خرابی قطعات سیستم خنک‌کننده: ترموستات، واترپمپ و خود رادیاتور باید درست کار کنن تا مایع خنک‌کننده به خوبی گردش داشته باشه. اگه هرکدوم مشکل داشته باشه، حتی با وجود ضدیخ، آب می‌تونه یخ بزنه.
• حالت نیمه‌جامد محلول: بعضی وقت‌ها محلول آب و ضدیخ کامل یخ نمی‌زنه اما غلیظ و سفت می‌شه، جریان آب رو مختل می‌کنه و موتور آسیب‌پذیر می‌شه.

از کجا بفهمیم آب رادیاتور یخ زده

برای تشخیص یخ‌زدگی آب رادیاتور، می‌تونی به چند نشانه و روش عملی توجه کنی. در حالت عادی، آب رادیاتور باید روان و شفاف باشه، اما زمانی که دچار یخ‌زدگی میشه، حرکت آن کند یا متوقف میشه و ممکنه در بخش‌هایی از سیستم خنک‌کننده، یخ زدگی دیده بشه. برای تشخیص یخ‌زدگی آب رادیاتور، می‌تونید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• بررسی دماسنج خودرو: اگه دماسنج خودرو به‌سرعت بالا میره و در دمای معمولی تثبیت نمیشه، ممکنه نشان‌دهنده یخ‌زدگی آب رادیاتور باشه.
• عدم وجود گرمای بخاری در کابین: اگه با روشن کردن خودرو، بخاری داخل کابین گرم نشد، ممکنه به دلیل یخ‌زدگی آب رادیاتور باشه.
• صدای غیرعادی از سیستم خنک‌کننده: اگه هنگام روشن کردن خودرو صدای غیرعادی از سیستم خنک‌کننده شنیدی، ممکنه به دلیل یخ‌زدگی آب رادیاتور باشه.
• بررسی فیزیکی رادیاتور و شیلنگ‌ها: اگه دیدی که رادیاتور یا شیلنگ‌ها یخ زدن یا ترکیدن، نشان‌دهنده یخ‌زدگی آب رادیاتوره.

در صورت مشاهده هرکدوم از این علائم، باید اقدامات لازم را برای رفع یخ‌زدگی انجام بدی تا از آسیب به سیستم خنک‌کننده و موتور خودرو جلوگیری کنی.

در صورت یخ زدن آب رادیاتور چه کنیم؟

وقتی ماشین روشن شد، بهترین کار اینه کمی صبر کنید تا موتور گرم بشه و بعد حرکت کنید. ولی تو ماشین‌های قدیمی قضیه کمی فرق داره؛ این خودروها ساسات دستی دارن، پس قبل از روشن کردن باید ساسات رو بکشید و چند بار پدال گاز رو فشار بدید. یادتون باشه که اتومبیل‌های گازسوز تو سرمای شدید ممکنه با گاز روشن نشن.

توی ماشین‌های جدید که انژکتور دارن، همه چیز خودکاره و با بنزین روشن می‌شن، اما تو ماشین‌های قدیمی باید مطمئن بشید که خودرو روی بنزین باشه و بعد استارت بزنید. تو هر دو حالت، بعد از روشن شدن موتور کمی صبر کنید تا گرم بشه و بعد حرکت کنید.

گاهی با سرمای شدید یا بارش سنگین برف، ماشین دچار یخ زدگی می‌شه و روشن کردنش سخت می‌شه. برای این موقعیت‌ها کارهای ساده‌ای هست که می‌تونید انجام بدید:

• آب گرم روی موتور بریزید: روی قسمت‌های مختلف موتور آب گرم بریزید تا یخ‌ها آب بشن.
• ماشین رو زیر آفتاب بذارید: این کار کمک می‌کنه یخ زدگی‌ها کامل برطرف بشن.
• آب گرم داخل رادیاتور بریزید: اگر باز هم ماشین روشن نشد، داخل رادیاتور آب گرم بریزید تا یخ‌های داخلش هم آب بشن.

گاهی پیش میاد که خودرو اصلاً استارت نخوره. تو این شرایط احتمال داره آب داخل رادیاتور یخ زده باشه و به دلیل منقبض شدن غیرطبیعی، سیلندر، شیلنگ‌ها یا خود رادیاتور ترک خورده باشن. برای رفع مشکل:

• روی مسیرهای جریان آب مثل شیلنگ‌ها، رادیاتور و سیلندر آب گرم بریزید تا یخ‌ها آب بشن.
• اگه پولک‌های سیلندر بیرون زده، یعنی سیلندر باید عوض بشه.
• اگه شیلنگ‌ها ترکیده باشن، اون‌ها رو تعویض کنید.

موتور ماشین‌های جدید به خاطر داشتن انژکتور نیاز به تنظیم خاص نداره، اما موتور ماشین‌های قدیمی هر ۶ ماه قبل از شروع فصل سرما و گرما باید تنظیم بشه؛ کارهایی مثل فیلرگیری، تنظیم کاربراتور و دلکو که تخصصیه و بهتره به تعمیرکار بسپرید.

عوارض یخ زدن آب رادیاتور ماشین

یخ زدن آب رادیاتور می‌تونه خسارت‌های جدی و پرهزینه‌ای برای خودرو به وجود بیاره. این مشکل نه‌تنها عملکرد سیستم خنک‌کننده را مختل می‌کنه، بلکه ممکنه آسیب های خیلی جدی به ماشین وارد کنه. بیاید با هم مهم‌ترین عوارضش رو بررسی کنیم:

• ترکیدن رادیاتور: وقتی آب داخل رادیاتور یخ می‌زنه، حجمش زیاد می‌شه و همین باعث می‌شه فشار شدیدی به دیواره‌های رادیاتور وارد بشه. اگه این فشار از حد تحمل رادیاتور بیشتر بشه، ممکنه رادیاتور ترک بخوره و علاوه بر هزینه تعمیر، باعث بروز مشکلات دیگه تو سیستم خنک‌کننده هم بشه.
• خرابی پمپ آب: پمپ آب نقش خیلی مهمی تو جابجایی آب یا مایع خنک‌کننده داره. وقتی آب یخ می‌زنه، جریان آب مسدود می‌شه و پمپ نمی‌تونه درست کار کنه. فشار اضافی ناشی از تلاش پمپ برای جابجایی مایع یخ‌زده می‌تونه به خودش آسیب بزنه و باعث خرابی زودرس پمپ آب بشه.
• آسیب به بلوک موتور: وقتی آب داخل رادیاتور یخ می‌زنه و درست مدیریت نشه، فشار زیادی به جداره‌های داخلی موتور وارد می‌کنه و ممکنه ترک‌هایی تو بلوک موتور ایجاد بشه. این ترک‌ها خیلی جدی هستن و معمولاً نیاز به تعمیرات اساسی موتور دارن که هزینه‌شون بالاست و می‌تونه شما رو حسابی اذیت کنه.
• از کار افتادن ترموستات: ترموستات همون قطعه‌ایه که دمای مایع خنک‌کننده رو کنترل می‌کنه و اجازه می‌ده جریان مایع به موتور برسه. وقتی آب یخ می‌زنه، مسیر حرکت مایع مسدود می‌شه و ترموستات نمی‌تونه درست عمل کنه. نتیجه این می‌شه که موتور بیش از حد گرم می‌شه و ترموستات ممکنه کاملاً از کار بیفته و نیاز به تعویض پیدا کنه.
• افزایش مصرف سوخت: یکی دیگه از مشکلاتی که یخ زدن آب رادیاتور ماشین ایجاد می‌کنه، بالا رفتن مصرف سوخته. وقتی موتور به دلیل یخ‌زدگی به درستی خنک نمی‌شه، دمایش افزایش پیدا می‌کنه و عملکرد بهینه موتور تحت تاثیر قرار می‌گیره. موتور برای جبران این دما، مجبور می‌شه بیشتر کار کنه و این یعنی مصرف سوخت بیشتر و هزینه اضافی برای شما.
• خرابی شیلنگ‌ها و اتصالات: وقتی آب داخل رادیاتور یخ می‌زنه، حجمش افزایش پیدا می‌کنه و فشار زیادی به شیلنگ‌ها و اتصالات وارد می‌کنه. این فشار می‌تونه باعث پاره شدن شیلنگ‌ها یا شل شدن اتصالات بشه و در نتیجه مایع خنک‌کننده نشت کنه.
• خطر جوش آوردن موتور: یکی دیگه از مشکلات جدی که یخ زدن آب رادیاتور ماشین ایجاد می‌کنه، جوش آوردن موتوره. وقتی آب یخ زده باشه، جریان مایع خنک‌کننده قطع می‌شه و دمای موتور به سرعت بالا میره.
• تاثیرات محیطی: یخ زدن آب رادیاتور و استفاده نکردن از ضدیخ مناسب، فقط به خودرو آسیب نمی‌زنه، بلکه می‌تونه محیط زیست رو هم تحت تاثیر قرار بده. وقتی شیلنگ‌ها یا رادیاتور آسیب ببینن و مایع خنک‌کننده نشت کنه، مواد شیمیایی موجود در اون ممکنه خاک و آب اطراف رو آلوده کنن و باعث آسیب به محیط زیست بشن.

پس می‌بینید که یخ زدن آب رادیاتور ماشین فقط یه مشکل کوچک نیست و می‌تونه باعث خرابی‌های جدی، هزینه‌های سنگین و حتی آسیب محیطی بشه. بهترین کار اینه که قبل از شروع سرمای شدید، ضدیخ و سیستم خنک‌کننده رو بررسی کنید و پیشگیری رو جدی بگیرید تا خودرو و محیط اطراف در امان باشن.

جلوگیری از یخ زدن آب رادیاتور 

برای پیشگیری از مشکلات ناشی از یخ زدن آب رادیاتور ماشین، قبل از شروع فصل سرما می‌تونید وایرها و شمع‌ها رو بررسی کنید، برای اینکه با شروع فصل سرما غافلگیر نشید و از این مشکلات پیشگیری کنید، چند کار ساده هست که می‌تونید انجام بدید:

• استفاده از ضدیخ مناسب: قبل از شروع پاییز، نسبت درست ضدیخ و آب مقطر رو با هم مخلوط کنید و داخل رادیاتور بریزید. ضدیخ علاوه بر جلوگیری از یخ زدن، از جوش آوردن و خوردگی سیستم خنک‌کننده هم جلوگیری می‌کنه.
• تعویض منظم ضدیخ: طبق دستورالعمل سازنده خودرو، ضدیخ رو به موقع تعویض کنید تا رسوبات و خوردگی داخل سیستم جمع نشه.
• بررسی و نگهداری سیستم خنک‌کننده: شیلنگ‌های فرسوده رو تعویض کنید و هرگونه نشتی رو تعمیر کنید تا سیستم همیشه کارایی خودش رو داشته باشه.
• استفاده از گرمکن بلوک موتور (تو مناطق خیلی سرد): این دستگاه‌ها موتور رو تو دمای مناسب نگه می‌دارن و جلوی یخ زدگی رو می‌گیرن.
• کنترل درپوش رادیاتور: مطمئن بشید درپوش رادیاتور سالمه و فشار لازم رو حفظ می‌کنه.

با رعایت این نکات ساده، می‌تونید از یخ زدن آب رادیاتور ماشین جلوگیری کنید و خیالتون راحت باشه که ماشین تو سرما بدون مشکل کار می‌کنه.

جمع‌بندی

به طور کلی یخ زدن آب رادیاتور ماشین موضوعی نیست که بشه ساده از کنارش گذشت؛ همین که یک شب سرد بدون مراقبت از ماشین در برابر سرما بگذره، ممکنه صبح با ترک خوردن قطعات، نشت شدید، بالا رفتن بی‌رویه دما و حتی خسارت به قطعات مهمی مثل بلوک موتور مواجه بشی. در بدترین حالت، فشار ناشی از انبساط یخ ممکنه باعث ترک یا خراب شدن سیستم خنک‌کننده بشه. بنابراین بهتره همیشه مخلوط ضدیخ مناسب رو استفاده کنی و سیستم رو به‌طور دوره‌ای بررسی کنی تا از هزینه‌های سنگین بعدی جلوگیری کنی.