علائم خرابی دینام چیه؟ از کجا بفهمیم دینام خرابه ؟
خرابی دینام ماشین کم پیش نمیاد و احتمالا شما هم حداقل یه بار باهاش درگیر شدین و الان دنبال علائم خرابی دینام هستین تا بدونین دقیقا مشکل از کجاست. سیستم برقی ماشین از چندین قطعه ریز و درشت تشکیل شده و اگه یکیشون درست کار نکنه، عملاً استارت زدن بیفایده میشه. تو این مطلب، میخوایم براتون از ۶ نشونه مهم بگیم که وقتی ظاهر میشن، یعنی دینام داره ساز مخالف میزنه؛ پس اگه میخواین بهتر با این قطعه حیاتی آشنا بشین و دردسرهای احتمالی رو بشناسین، تا آخر همراه ازکی سرویس بمونین.
باتری ماشین از بهترین برندها
باتری انواع خودرو با بهترین قیمت، گارانتی، ارسال و نصب رایگان سراسر تهران
خرید باتری ماشین
دینام خودرو چیست و از چه اجزایی تشکیل شده است؟
دینام یکی از کلیدیترین قطعات سیستم برقی ماشینه؛ همون چیزی که انرژی لازم برای روشن موندن چراغها، کار کردن فنها، سیستم صوتی، تهویه و البته شارژ باتری رو تامین میکنه. در واقع تا موتور روشنه، این دینامه که مدام داره برق تولید میکنه و نمیذاره باتری زود خالی بشه. اجزای اصلی دینام و کاری که هر کدوم انجام میدن:
- استاتور: بخش ثابت دینامه و شامل سیمپیچها میشه.
- روتور: بخش متحرکه و با چرخش خودش انرژی مغناطیسی لازم برای تولید برق رو ایجاد میکنه.
- دیودها: برق تولیدی دینام رو از AC به DC تبدیل میکنن تا باتری بتونه شارژ بشه.
- تنظیمکننده ولتاژ (آفتامات): ولتاژ خروجی دینام رو ثابت نگه میداره.
- پولی و تسمه: حرکتی که از موتور میاد رو به دینام منتقل میکنن.
اگه میخواین بعدها راحتتر از روی علائم خرابی دینام بفهمین که مشکل از کجاست، شناخت همین اجزای ساده خیلی به کارتون میاد. هر کدومشون اگه درست کار نکنن، میتونه دلیل اصلی دردسرهای برقی ماشین باشه.
مهمترین علائم خرابی دینام خودرو
حالا که با ساختار و کارکرد دینام آشنا شدیم، وقتشه بریم سراغ اصل ماجرا؛ یعنی همون علائم خرابی دینام که خیلیوقتها قبل از کامل از کار افتادن دینام خودش رو نشون میدن.
1. استشمام بوی سیم یا لاستیک سوخته
وقتی از کاپوت بوی سیم یا لاستیک سوخته میاد، معمولاً پای اصطکاک زیاد فولی و تسمه وسطه؛ این حرارت زیاد باعث داغ شدن تسمه میشه و یکی از واضحترین علائم خرابی دینام محسوب میشه، چون دینام تحت فشار برق بیشتری تولید میکنه و همین میتونه به قطعات اطراف آسیب بزنه و کارکرد ماشین رو بههم بریزه.
از طرف دیگه، جریان برق تولیدشده توسط دینام از طریق سیمهای مختلف منتقل میشه و اگه کوچکترین مشکلی در سیمکشی یا اتصالات وجود داشته باشه، ممکنه ولتاژ کم و زیاد بشه یا حتی قطع بشه؛ در این شرایط چراغها گاهی بیشازحد پرنور میشن، چون دینام برای جبران افت جریان، برق بیشتری تولید میکنه و همین اتفاق معمولاً همراه با بوی سیم داغشده کاملاً قابلتشخیصه.
2. شنیده شدن صدای جیرجیر یا سوتکشیدن از موتور
اگه از جلوی ماشین صدای جیرجیر یا سوتکشیدن میشنوین، خیلی وقتها این صدا نشونه خوبی نیست و احتمال زیاد از سمت دینام میاد؛ دلیلش هم میتونه تراز نبودن فولی با تسمه، خشک شدن یا خرابی بوشها و یاتاقانها، یا حتی شل شدن اتصالات دینام باشه که باعث میشن دینام درست هممحور نچرخه و در نتیجه این صداهای آزاردهنده ایجاد بشه.
وقتی این صداهای غیر عادی موتور شروع میشن، یعنی دینام تحتفشاره و اگه سریع رسیدگی نشه، احتمال داغ شدن بیش از حد، لغزش تسمه و حتی قفلکردن کامل دینام وجود داره؛ پس شنیدن این نوع صداها یکی از مهمترین علائم خرابی دینامه و نباید بههیچوجه نادیده گرفته بشه.
3. شل بودن، پوسیدگی، خوردگی یا بیشازحد سفت بودن تسمه دینام
وقتی تسمه دینام شروع به ترک خوردن، پوسیدگی یا ساییدگی میکنه، اولین نشونهها کمکم خودشون رو در قالب مشکلات برقی نشون میدن و این دقیقاً یکی از مهمترین علائم خرابی دینامه؛ ماشین یهدفعه از کار نمیافته، بلکه کمکم با علائم کوچیک بهتون هشدار میده که یا تسمه داره در میره، یا داره پاره میشه، یا دیگه اون کشش و انعطاف لازم رو نداره.
اگه این علامتها رو دیدین، خیلی مهمه که حتما هم تسمه و هم خود دینام رو چک کنین؛ چون گاهی مشکل فقط از تسمهست و با یه تعویض ساده حل میشه، اما اگه تسمه سالمه و همچنان چراغها کمنور و پرنور میشن یا ماشین دیر استارت میخوره، احتمالاً خود دینامه که درست کار نمیکنه. نکته مهم اینکه شل یا خیلی سفت بودن تسمه هر دو دردسرسازن؛ تسمه خیلی شل باعث سر خوردن روی فولی و شارژ نامنظم باتری میشه و تسمه بیشازحد سفت هم میتونه به بلبرینگهای دینام فشار بیاره و خرابیهای جدیتر ایجاد کنه.
4. روشن شدن چراغ هشدار باتری روی صفحه کیلومتر
اگه چراغ هشدار باتری همون چراغ قرمزرنگی که روی پشتآمپر شبیه یه باتری کوچیکه، روشن شد یا علامتهایی مثل ALT یا GEN روی صفحه ظاهر شدن، تقریباً میشه گفت یکی از قطعیترین علائم خرابی دینام رو دارین مشاهده میکنین؛ چون این چراغ دقیقاً وضعیت ولتاژ دینام رو زیر نظر داره و هر وقت ولتاژ از حد استاندارد بالاتر یا پایینتر بره، بهتون اخطار میده.
معمولاً وقتی خرابی دینام تازه شروع شده، این چراغ چشمکزن روشن میشه؛ چند ثانیه بالا میاد، دوباره خاموش میشه، یا فقط زمانی روشن میشه که مصرفکنندههای برقی مثل چراغهای جلو یا کولر فعال میشن. ولی اگر خرابی جدیتر بشه، چراغ ممکنه ثابت روشن بمونه و این یعنی دینام دیگه توان لازم برای شارژ باتری یا تامین برق ماشین رو نداره. نکته مهم اینجاست که این چراغ فقط مربوط به باتری نیست؛ خیلیها فکر میکنن روشن شدنش یعنی باتری خرابه، درحالیکه در بیشتر مواقع مشکل اصلی از دینامه و باید سریع بررسی بشه تا باتری هم آسیب نبینه. اگه برات سواله که از کجا بفهمیم مشکل از باتریه یا دینام؟ میتونی توضیحات کاملش رو بخونی.
5. خوابیدن باتری و صدای تلقتلق موقع استارت
وقتی دینام نتونه باتری رو مثل همیشه شارژ کنه، باتری مجبور میشه خودش بهتنهایی برق موردنیاز ماشین رو تأمین کنه و این یعنی تحت فشار مداوم قرار میگیره؛ در این حالت باتری بهجای اینکه ذخیرهساز انرژی باشه، خودش تبدیل به منبع اصلی برق میشه و همین فرسودگی رو چند برابر میکنه.
اگه هنگام چرخاندن سوئیچ فقط صدای «تلقتلق» میشنوین و ماشین استارت نمیخوره، یعنی باتری تقریباً خوابیده و دیگه توان لازم رو نداره؛ اما نکته مهم اینه که حتی اگه بهترین باتری دنیا هم روی ماشینتون باشه، وقتی دینام برق بهش نرسونه، دیر یا زود این باتری هم از پا میافته و در نهایت به همون مشکل همیشگی یعنی خوابیدن باتری ماشین میرسی.
بنابراین اگه باتری زیادی خالی میکنه یا با چند بار شارژ مجدد باز هم خواب میره، اگه وقت تعویض و خرید باتری جدید ماشینت رسیده، بهترین کار اینه که مستقیم بری سراغ ازکی سرویس. هم باتریهای درجهیک دارن، هم خیلی سریع و رایگان برات میفرستن هر جای ایران که بخوای.
تعویض باتری خودرو در محل
تحویل و نصب رایگان باتری خودرو در محل توسط نیروهای متخصص ازکیسرویس
تعویض باتری ماشین در محل 6. کمنور شدن چراغها در حین رانندگی
یکی از رایجترین و چشمگیرترین علائم خرابی دینام، کمنور شدن چراغهای جلو یا چراغهای پشتآمپر موقع رانندگیه؛ وقتی دینام نتونه برق کافی تولید کنه، سیستمهای برقی برای کمبود انرژی اولین جایی رو که تحتتأثیر قرار میده چراغها هستن. این کم نور شدن چراغ های ماشین معمولاً وقتی بیشتر احساس میشه که مصرفکنندههای پرقدرت مثل بخاری، کولر یا سیستم صوتی روشن باشن؛ چون دینام تحت فشار قرار میگیره و ولتاژ خروجی افت میکنه.
اگه چنین وضعیتی دیدین، بهترین کار اینه که سریعاً مصرفکنندههای اضافه مثل سیستم تهویه یا پخش رو خاموش کنین و بعد باتری و دینام رو بررسی کنین؛ چون ادامه رانندگی با چراغهای کمنور ممکنه باعث خاموش شدن ماشین یا آسیب به باتری بشه.
راههای پیشگیری از خرابی دینام ماشین
اگه میخوای دینام ماشینت بیدردسر و سالم کار کنه و اصلاً به علائم خرابی دینام نرسی، یه سری کارهای ساده ولی خیلی مهم هست که بد نیست همیشه رعایتشون کنی:
- از باتری با ظرفیت کافی استفاده کن؛ پیشنهاد میشه حداقل باتری ۶۵ آمپر بگیری؛ با باتری ضعیف، فشار زیادی به دینام وارد میشه و زودتر از پا میافته.
- اگه ماشین روشنه و مدت طولانی توقف داری (مثل ترافیک سنگین یا پارک دوبل)، هر چند دقیقه یه بار پدال گاز رو کمی فشار بده تا دور موتور نزدیک ۲۰۰۰ بشه؛ این کار کمک میکنه دینام بهتر شارژ بده و اذیت نشه.
- کولر رو تا جایی که میتونی روی کمترین دور بذار؛ چون دور فن بالا، مصرف برق زیادی داره و دوباره بار اضافه روی دینام میاندازه.
- تسمۀ دینام رو هر از چند وقت چک کن؛ نه باید زیادی شل باشه نه زیادی سفت؛ هر کدومش میتونه باعث لیز خوردن، صدای اضافی یا حتی از کار افتادن دینام بشه.
- چراغهای اضافه رو بیخودی روشن نذار؛ مصرف برق بیدلیل یعنی فشار بیدلیل روی دینام.
- هیچوقت موقع موتورشویی، دینام رو آبپاشی نکن؛ آب دشمن برق و الکترونیکه؛ این کار خیلی راحت میتونه باعث خرابی و اتصالی دینام بشه.
با رعایت همین نکات ساده، هم دینام عمر خیلی بیشتری میکنه، هم کمتر سراغ علائم خرابی دینام مثل چشمکزدن چراغها، سخت استارت خوردن یا خالی شدن مکرر باتری میری.
از کجا بفهمیم دینام شارژ نمیکنه؟
خیلی وقتها مشکل شارژ نشدن دینام باعث میشه باتری زود خالی بشه یا سیستم برقی ماشین درست کار نکنه. برای اینکه بفهمین دینام مشکلی داره یا نه، میتونین این نشونهها رو بررسی کنین:
- روشن شدن چراغ هشدار باتری روی داشبورد؛ معمولاً وقتی چراغ باتری روشن میشه، یعنی دینام ولتاژ کافی نمیده.
- اندازهگیری ولتاژ باتری؛ وقتی موتور روشنه، ولتاژ باید بین ۱۳.۸ تا ۱۴.۴ ولت باشه؛ پایینتر یا بالاتر بودن غیرطبیعیه.
- مشکلات در عملکرد سیستمهای الکترونیکی؛ مثل کمنور شدن چراغها، خاموش شدن رادیو یا ضعف تهویه که نشونه کمبود برق دینامه.
- کاهش سریع قدرت باتری؛ اگه باتری زود خالی میشه حتی بعد از شارژ، یعنی دینام نتونه برق کافی بده.
- صدای غیرعادی از دینام؛ صداهای جیرجیر یا سوتکشیدن میتونه از خرابی بلبرینگ یا تسمه دینام باشه.
اگه این نشونهها رو دیدین، یعنی دینام ممکنه مشکل داشته باشه و بهتره سریع بررسی و تعمیرش کنین تا باتری و بقیه قطعات برقی ماشین آسیب نبینن.
نتیجهگیری
دینام وقتی درست کار نکنه، میتونه کل سیستم برقی ماشین رو تحت تاثیر قرار بده، از باتری گرفته تا چراغها و سیستمهای الکترونیکی. بنابراین هر زمان که علائم خرابی دینام مثل کمنور شدن چراغها، روشن شدن چراغ هشدار باتری یا صدای غیرعادی مشاهده شد، بهتره سریع رسیدگی کنید. رفع به موقع مشکلات دینام نه تنها باعث حفظ سلامت ماشین میشه، بلکه ارزش خودرو رو هم بالا نگه میداره. خلاصه اینکه با کمی توجه و نگهداری درست، میتونین از علائم خرابی دینام جلوتر باشین و همیشه ماشین رو آماده حرکت نگه دارین.
